The Lumineers - Stilletjes Genieten

Het succesverhaal van The Lumineers mag uitgelegd blijven worden als bijzonder. Nog iedere dag knijpen Wesley Schultz (1982) en Jeremiah Fraites (1986, uiterst rechts op de foto) zichzelf in de arm om te zien of het allemaal wel echt gebeurt in hun leven. Beide mannen groeiden op in Ramsey in New Jersey en vormen sinds de oprichting in 2005 de twee kernleden van de band, die inmiddels vanuit Denver in Colorado opereert. Sinds het naamloze debuut, The Lumineers uit 2012, werd veel in hun leven anders. De groep verkocht alleen in het thuisland 1,7 miljoen albums daarvan, de single Ho Hey werd zelfs een mondiale hit. De naam van de band was plots wereldwijd gevestigd. Cleopatra, het tweede album, deed het zowaar nóg beter. Alleen al de daaraan gekoppelde tournee trok 300.000 bezoekers en de mannen mochten ook nog in het voorprogramma van U2 spelen.

Fraites: “Ik ken die rare cijfers ook. Ik kan me er amper een voorstelling van maken. Zo verkochten we nu bijna 5 miljoen albums en is het aantal streams de 4 biljoen gepasseerd. Of het waar is of niet, het vergaat ons inderdaad goed. Is mijn leven veranderd? Ja, want kijk nu: ik zit hier met een gigantische jetlag, na een reis van 30 uur die me van Rome in Italië naar Brisbane in Australië bracht, te bellen met een journalist in Nederland. Is mijn passie voor muziekmaken veranderd? Nee, want we maken nog altijd precies de liedjes die we mooi vinden en wat ons hart ons ingeeft. Zoals ik die vroeger op de rand van mijn bed of in mijn woonkamer maakte, zonder me daar ook maar een moment bij af te vragen of alleen mijn naaste vrienden of miljoenen onbekenden daar ooit naar zouden gaan luisteren. In die zin is III opnieuw een gok. We zijn zo ongelooflijk trots op dit album, maar beseffen ook dat dit commercieel gezien misschien niet de meest logische volgende stap in onze carrière is.

Het derde album had een tijd als werktitel Love, Loss and Crimes. Uiteindelijk werd het toch III. “Het oorspronkelijke idee was drie EP’s met die titels. Uiteindelijk is het toch één album geworden en vonden we III beter. Mooier ook, grafisch gezien, qua beeld. Niet omdat het ons derde album is, maar dat is het natuurlijk wél. Het is meer omdat het een concept is van steeds drie songs, over drie karakters, uit drie verschillende generaties, in drie verschillende tijdvakken. Die karakters zijn aan elkaar gelieerd, want: familie van elkaar. Er horen ook steeds video’s bij. Je mag het een ambitieus soort conceptalbum noemen, al voegden we ook extra tracks toe, drie uiteraard, die daar compleet los van stonden. Wesley liep al lang met dat idee rond. Toch was het geenszins het geval dat we constant songs aan het schrijven waren die samen een verhaal moesten vormen. Bij het finetunen daarna was dat uiteindelijk wel het geval.

Dramatiek

Er ontstond een verhaal over drie generaties: grootmoeder Gloria Sparks, haar zoon Jimmy en haar kleinzoon Junior. Ook is er een niet onbelangrijke rol weggelegd voor Bonnie, de aan alcohol verslaafde vrouw van Jimmy Sparks, die hem verlaat. Het album bevat een aantal mooie, trage, ingetogen maar intense liedjes vol dramatiek. “Dit kwam eruit. Muziek maak je met je hart en je ziel. Je doet wat je wordt ingegeven. En die samenwerking tussen mij en Wesley blijft iets bijzonders. We schrijven niet vaak samen. De meeste stukken ontstaan los van elkaar. We hebben beide ideeën en waarderen elkaars werk. Er is niet zoiets als een veto nodig om een passage van de ander af te wijzen. We stimuleren elkaar op een vriendschappelijke manier om het nog beter te laten worden. Het is ook niet zo dat je, zoals bij Lennon & McCartney, kunt zeggen wie het belangrijkste aandeel had in een song. We zijn het vaak onderling eens. Dit is hoe we willen klinken en dat zijn de instrumenten die we inzetten die dat specifieke liedje nodig heeft. Ik breng vaak de meer donkere lagen aan in het werk. Het nummer Donna is gebaseerd op mijn pianopartij, de muziek van My Cell ontstond op mijn gitaar. Wesley is uiteindelijk vaak voor 90 procent verantwoordelijk voor de teksten, die hij voor het grootste deel ook zelf zingt.

Met III leveren The Lumineers alvast het meest prestigieuze én pure album uit hun carrière af. Om thuis vaak in stilte van te genieten. Bang dat de succesmachine stokt als het publiek wat minder ‘vrolijk’ kan dansen op het nieuwe werk, is Jeremiah Fraites niet. “Ja, we klinken anders en ja, natuurlijk willen we gehoord blijven worden en succesvol blijven. Mijn persoonlijke favoriete band is Radiohead. Ook die band overleefde een aantal nog veel resolutere muzikale gedaanteverwisselingen. Die band stelde me ook weleens teleur met een album waarvan ik een jaar later niet meer kon begrijpen dat ik het ten tijde van de release minder kon waarderen.

B-kant

Op het nieuwe nummer Gloria zal het publiek ongetwijfeld weer uitbundig kunnen reageren, maar of het prachtig ingetogen Old Lady, een van de extra tracks op het album, op de setlist zal prijken, kan Fraites nog niet zeggen. “Dat is inderdaad een heel mooi liedje. Typische B-kant eigenlijk. Toch zei ons gevoel dat we het lied via dit album wilden delen. Dat geldt ook voor Democracy (is coming to the USA). Die cover van Leonard Cohen speelden we voor het eerst live op een avond dat we waren uitgenodigd om de zanger te eren in het jaar dat hij stierf. We kozen voor dat nummer, maar niet nadat we het eerst door onze ‘Lumineers-filter’ hadden gehaald. We waren zó tevreden over de versie dat we besloten die op te nemen. In eerste instantie niet voor dit album. Maar waarom ook niet, zo beseften we later. De tekst is prachtig. Die had ook gisteren geschreven kunnen zijn. Er gebeurt zoveel in de wereld. In Amerika, dankzij Trump, maar kijk ook eens naar de Brexit en de verrechtsing in landen als Italië. ‘I love the country / but I can t love the scene’, schreef Cohen. Hij keek als geboren Canadees met andere ogen naar de Verenigde Staten. Als een buitenstaander, zoals ik die zaken in Engeland en Italië nu bekijk. Dat is goed. Al ben ik natuurlijk ook kritisch op wat er allemaal in mijn eigen land aan het gebeuren is. Ik ben niet anti-Amerika, maar maak me wel grote zorgen.